Een recente analyse van jaarverslagen uit de zorgsector tonen iets opvallends aan: in de ouderenzorg kunnen we spreken van ‘financieel herstel’, ook al is dat kwetsbaar. Er was een gezamenlijk positief resultaat van meer dan 1 miljard euro. Er waren ook veel minder organisaties in de rode cijfers.

Voor de sector is het een welkome adempauze na jaren van minder rooskleurige cijfers. Maar waaraan zijn die precies te danken?

Uitstel, maar geen afstel van bezuinigingen

Een van de grootste oorzaken is uitstel van bezuinigen en lagere kapitaallasten. Hierdoor kreeg de ouderenzorg wat meer lucht. Maar: het gaat dus niet om áfstel, dus blijven er grote zorgen. Zo staan veel organisaties nog steeds onder bijzonder beheer van banken.

Kortom, de positieve cijfers vertellen maar een deel van het verhaal. Bovendien komen er nu ook weer nieuwe verkiezingen. Leiden die straks weer tot nieuwe bezuinigingen? Daarom spreekt de ouderenzorg ook liever van een adempauze, en niet van een structurele verbetering.

Gestegen kosten door inflatie

Daarbij wijst Ruud Plu, directeur-bestuurder van Intrakoop, ook op de wederom gestegen kosten en prijzen in 2024, uiteraard onder andere te wijten aan inflatie. Die trend zet ongetwijfeld ook in 2025 weer door. Het gaat bijvoorbeeld om kosten voor medicijnen, huisvesting, voedingsmiddelen, onderhoud, energie en zzp’ers.

Wat die laatste groep betreft: de kosten voor inhuur van externen zijn slechts licht gestegen. Dat heeft dan weer alles te maken met de nieuwe wet DBA, met strengere regels voor inhuur.

Ziekteverzuim nergens hoger dan in de ouderenzorg

Naast de gestegen kosten zijn er andere grote uitdagingen: de hogere zorgvraag terwijl er steeds minder mensen in de ouderenzorg werken, om maar een voorbeeld te noemen. Dat aantrekken van genoeg nieuwe medewerkers – die ook nog eens gekwalificeerd zijn – is en blijft moeilijk. Maar liefst 10.000 moeilijk te vervullen vacatures waren er in 2024 bij de onderzochte organisaties.

Daarnaast speelt ziekteverzuim de sector ook grote parten; inmiddels is dat opgelopen tot bijna 10% – een schadepost van 1,6 miljard, waarbij vervangingskosten nog niets een verwerkt zijn. Dit probleem is door de coronacrisis flink groter geworden. Niet in de laatste plaats in de ouderenzorg, waar het verzuim het allerhoogste is van de hele zorgsector.

Kortom: het is mooi dat de ouderenzorg even wat lucht heeft. Maar die is waarschijnlijk tijdelijk. Er liggen grote uitdagingen in het verschiet…

Auteur: redactie Zuster Jansen