Dat Alzheimer zeer destructief is wat betreft de hersenen, wisten we al. Maar nieuw wetenschappelijk onderzoek laat zien dat het empathisch vermogen (grotendeels) gespaard blijft. Deze ontdekking kan van grote betekenis zijn bij het bestrijden van de ziekte.
Geen ‘fysieke proef’ meer in de Drechtsteden
In de Drechtsteden (Alblasserdam, Dordrecht, Hardinxveld-Giessendam, Hendrik-Ido-Ambacht, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht) draaide een pilot om met een verplichte fysieke proef te beoordelen hoeveel thuiszorg iemand nodig had. Die pilot wordt nu gestaakt. Daarvoor in de plaats komt er een pilot ‘Herstelgerichte ondersteuning’.
Onderzoek: Groeiend tekort aan mantelzorgers in de toekomst
Nederland telt momenteel ruim 293.000 mensen met dementie. Mede door vergrijzing zal dit aantal in 2040 naar schatting toenemen tot zo’n 465.000. De zorgvraag stijgt hiermee veel sneller dan het aantal beschikbare mantelzorgers.
Hoe groot zal het mantelzorg tekort zijn over vijftien jaar? En wat zijn de verschillen per regio? Zuster Jansen brengt het in kaart op basis van data van het CBS, Vektis en Alzheimer Nederland.
Aantal mensen met dementie neemt toe
De samenleving vergrijst en mede daardoor zullen in de toekomst steeds meer mensen de diagnose dementie krijgen. In 2040 telt Nederland naar schatting 462.800 mensen met dementie, een stijging van 58% ten opzichte van 2025.
Hoe sterk het aantal mensen met dementie stijgt, verschilt sterk op regionaal niveau. Zo gaat het in Flevoland zelfs om een geschatte toename van 105%, een ruime verdubbeling dus. In Zeeland zal naar schatting de minst sterke toename zijn, al gaat het in deze provincie alsnog om een stijging van 48%.
Minder mantelzorgers per persoon
De zorgvraag zal de komende jaren veel sneller stijgen dan het aantal beschikbare mantelzorgers. Op dit moment krijgt iemand met dementie gemiddeld hulp van 2,6 mantelzorgers, maar volgens Alzheimer Nederland daalt dit aantal in 2040 naar 1,7.
Willen we over vijftien jaar dezelfde zorg blijven bieden aan mensen met dementie, dan komen we naar verwachting ruim 416.000 mantelzorgers tekort. Vooral in Zuid-Holland (84.500), Noord-Holland (65.900) en Noord-Brabant (63.600) zal een groot tekort ontstaan aan zorgende naasten.
Vooral in Amsterdam extra mantelzorgers nodig
Mensen met dementie hebben steeds meer zorg nodig. In de beginfase van de ziekte kunnen naasten vaak nog te hulp schieten, maar in de toekomst zullen er steeds minder mantelzorgers beschikbaar zijn om de zorg bij dementie te dragen.
Streven we om in 2040 dezelfde zorg te kunnen leveren als vandaag de dag? Dan zijn er tegen die tijd vooral in Amsterdam veel mantelzorgers nodig. Naar schatting zal hier over vijftien jaar een tekort zijn van ruim 16.570 mantelzorgers. Ook in Rotterdam zal een groot tekort ontstaan van ruim 13.370 mantelzorgers.
Onderzoeksmethode
Jaarlijks worden er door Vektis en Alzheimer Nederland prognoses gedaan over hoeveel mensen met dementie Nederland in de toekomst zal hebben. Zuster Jansen heeft het gemiddelde van beide partijen genomen. Dit aandeel is tegen de prognose van het aantal mantelzorgers per naaste met dementie gehouden, afkomstig van Alzheimer Nederland. Hieruit is een prognose voor 2040 bepaald van het aantal mantelzorgers tekorten op lokaal en regionaal niveau.
Auteur: redactie Zuster Jansen
AI in de zorg: Europese artsen maken zich zorgen
AI staat voor ‘kunstmatige intelligentie’. De ontwikkeling van deze technologie drukt een steeds nadrukkelijker stempel op onze maatschappij, en de zorg kan niet achterblijven. Maar de toepassing ervan stuit op verschillende drempels. Want bij AI geldt nog veel meer dan voor andere technologieën: verantwoord gebruik is cruciaal.
De waarborgen daarvoor zijn nog niet toereikend, vindt Europese artsenorganisatie CPME (Standing Committee of European Doctors). Zij schreven onlangs een nieuw beleidsdocument, getiteld ‘Deployment of artificial intelligence in healthcare’. Ook de KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst) is lid van de CPME. Zij schreven actief mee aan het document.
Knelpunten AI in de zorg
In het document staan de grootste knelpunten voor inzet van AI in de klinische praktijk. Het is niet dat Europese artsen niet openstaan voor innovatie, aldus KNMG-voorzitter René Héman. Maar betrouwbaarheid en veiligheid van AI moet te allen tijde vooropstaan, zegt hij: ‘Op dit moment zien we te veel niet-gecertificeerde AI-producten op de markt en ontbreekt vaak de transparantie over gebruikte trainingsdata.’
De CPME wijst op nog een ander belangrijk risico van AI in de zorg: implementatie van die systemen vergt enorm veel tijd. Tijd die daardoor niet meer besteed kan worden aan directe, persoonlijke patiëntenzorg.
Aanbevelingen voor AI in de zorg
De artsenorganisatie wil vooral ook meedenken, en doet daarom 13 concrete aanbevelingen om de genoemde drempels bij AI in de zorg weg te nemen. Onder andere:
- AI-toepassingen moeten beter aansluiten bij de klinische praktijk
- Makers van AI-systemen moeten transparant zijn over gebruiksrichtlijnen
- Verplichte cybersecurity-verzekering
- Artsen moeten zelf kunnen bepalen of ze AI wel of niet inzetten
Onder andere met bovenstaande aanbevelingen moet het patiëntbelang altijd prioriteit nummer één zijn en blijven.
Dr. Christiaan Keijzer is voorzitter van de CPME. Hij zegt: ‘AI-systemen moeten naadloos aansluiten bij bestaande zorginformatiesystemen. Losse systemen die niet met elkaar communiceren, dwingen artsen om dezelfde informatie meerdere keren in te voeren. Dit leidt tot onnodige administratieve lasten en verhoogt het risico op burn-out bij zorgprofessionals.’
Het is mooi dat artsen in ieder geval allereerst denken aan het welzijn van hun patiënten. Dat AI in de zorg steeds meer een rol gaat spelen, staat vast. Maar laat het dan wel zorgvuldig gebeuren!
Auteur: redactie Zuster Jansen
Nieuw online platform voor digitale zorg
Het Leernetwerk Digitale Zorg is gelanceerd. Dat is een online kennisplatform, waarmee de initiatiefnemers (programma ‘Vliegwiel’) het aanbod aan digitale zorg in Nederland willen opschalen. En wel door kennis en hulpmiddelen te ontsluiten, én doordat zorgprofessionals ervaringen uitwisselen en van elkaar leren.
Zzp’ers met valse papieren aan de slag in de zorg
Hoe groot het probleem is, weet niemand. Maar feit is dat er enorm veel zzp’ers in de zorg werken, zonder daarvoor een opleiding genoten te hebben. Bij veel zorginstellingen ontbreekt het aan zorgvuldige screening vooraf. Bij Zuster Jansen besteden we hier juist extra aandacht aan.
Onduidelijkheid over versterven dementerende vrouw
Een verpleeghuis in Sittard gaf vorig jaar een vrouw van 87 met dementie 10 dagen lang geen eten of drinken. Op deze manier lieten ze haar versterven. Oftewel: ze versnelden haar dood. Maar er zijn twijfels over of ze dit zelf wel wilde.
Mantelzorg bij dementie blijft ook na opname verpleeghuis zwaar
Wanneer uw naaste dementie krijgt, verleent u hoe langer hoe meer mantelzorg. Nu blijkt dat deze taak zwaar blijft, zelfs na opname in een verpleeghuis. Het gaat om gemiddeld 13 uur per week. Terwijl zorgprofessionals denken dat het rond de 4,5 uur ligt. Bovenstaande blijkt allemaal uit de Dementiemonitor 2022.
Ouderen bezoeken minder vaak de huisartsenspoedpost
Ouderen maken minder vaak gebruik van zorg. Dat blijkt uit de jaar- en trendcijfers van de huisartsenspoedposten die aangesloten zijn bij Nivel.
Toen de coronapandemie voorbij was, gingen juist veel meer mensen naar de huisartsenspoedpost. Met uitzondering van ouderen. In 2023 nam dit gebruik nog verder af onder ouderen.
Dit betekent dat het totale zorggebruik bij huisartsenspoedposten lager ligt dan in 2021 en 2022.
Kwart personeelstekort oplossen met digitalisering?
Het personeelstekort in de zorg speelt al lang. In 2028 zou het gaan om 59.000 full-time arbeidsplaatsen. Aan alle kanten wordt naar oplossingen gezocht. Eén van die oplossingen zou slimme digitalisering kunnen zijn, volgens adviesbureau SiRM.
Jongdementie kan leiden tot isolement
Jongdementie kan leiden tot isolement
Dementie op jonge leeftijd (vóór 65 jaar) is onverwacht, en daardoor bij veel mensen onbekend. Het kan wel 4 jaar of langer duren voordat de diagnose gesteld wordt. Tot die tijd? Verkeert de getroffene in onzekerheid. En de buitenwereld begrijpt het niet. Gevolg: isolement.
Olijfolie verlaagt kans op dementie
Olijfolie heeft vele gunstige effecten op de gezondheid. Dat is al heel lang bekend. Maar wetenschappers hebben nu iets nieuws ontdekt: als u dagelijks olijfolie binnenkrijgt, heeft u wellicht een veel lagere kans om te sterven aan dementie.
Nieuwe doorbraak in ontwikkeling van medicatie tegen Alzheimer
Recentelijk onderzoek toont aan dat de ziekte van Alzheimer minstens vijf subtypes kent. Voorheen werden alle patiënten hetzelfde behandeld, maar met deze nieuwe inzichten is het wellicht mogelijk om in de toekomst gerichtere behandelingen uit te voeren bij patiënten.
21 voorbeelden van de Babbeltruc
De zogenaamde babbeltruc kent vele vormen. Vooral ouderen zijn het doelwit. Natuurlijk wilt u voorkomen dat u slachtoffer wordt.
Daarom geven we u in dit artikel 18 bekende voorbeelden van babbeltrucs. Met eenvoudige tips hoe u de truc kunt herkennen. Zo bent u extra bewust. En kunt u voorkomen dat u geld verliest of inbrekers in huis haalt.
Vrouwen vaker last van dementie dan mannen: hoe kan dat?
Het is ondertussen algemeen bekend: door de vergrijzing neemt het aantal mensen met dementie toe. Sinds 1950 is dit aantal verzesvoudigd en dat schetst een weinig hoopgevend beeld voor de toekomst. Opmerkelijk is dat de ziekte veel vaker vrouwen treft. Hoe is het mogelijk dat mannen vaker gespaard blijven?
