Er is een mooie theatervoorstelling over Alzheimer gemaakt. En niet door professionele acteurs, nee, door 16 ouderen zónder enige podiumervaring. Zelf hebben ze de ziekte niet; elk lid van de ‘Bende van Alzheimer’ heeft of had een dierbare met deze vorm van dementie.
Regisseur liet zich inspireren door eigen ervaring
De ouderen gaven gehoor aan een oproep, gedaan door regisseur Ingrid Wender: haar moeder kreeg Alzheimer, dus zelf heeft ze ook ervaring met de ziekte. Zij stond voor de keuze om haar moeder in huis te nemen, of haar laten opnemen in een verzorgingshuis. Uiteindelijk koos ze voor het verzorgingshuis, waar ze een schuldgevoel aan overhield.
Ook besefte Wender iets over onze maatschappij: over hoe we die hebben ingericht, en wat dat betekent voor hoe we met onze ouderen omgaan. Waar de geschiedenis laat zien dat mensen de zorg voor dierbaren vanzelfsprekend op zich nemen, doen we dat nu niet meer. Dat gegeven inspireerde haar om de voorstelling te maken.
Tonneke zorgde voor haar schoonouders en -zusje
Een van de vrijwillige ouderen is Tonneke Vogelaar, 74 jaar oud. Veel naasten van haar moesten kampen met Alzheimer: haar schoonouders, en haar schoonzusje – de laatste al toen ze slechts 59 jaar was. Tonneke deed er alles aan om een wens van haar schoonzusje te vervullen: om niet opgenomen te worden in een verzorgingshuis. Ook zei ze euthanasie te willen, en zelf zou aangeven wannéér. Dat dit laatste in de praktijk lastig bleek – om de emoties bij andere naasten én het formele traject zelf – belette uiteindelijk niet dat het uiteindelijk toch lukte.
James vindt dat bejaardenhuizen fabrieken zijn geworden
Een andere oudere in de groep is James Verdonck, 80 jaar oud. Zijn motivatie ligt op een ander vlak: voorheen trad hij met een bad om in bejaardenhuizen. Daar zag hij bewoners helemaal opbloeien bij de muziek. Sinds corona is dit opgehouden, wat James aan de zorg zelf wijt. De sfeer is veranderd, zegt hij. Hij noemt bejaardenhuizen nu ‘een fabriek, waarin mensen met minimale middelen verzorgd worden tot het einde’. Hij hoopt dat de voorstelling een signaal stuurt naar de politiek: de ouderenzorg moet anders, menselijker, ingericht worden.
Alle verhalen vervlochten tot één stuk
Zo heeft ieder lid van de theatergroep een andere motivatie, een eigen verhaal, maar allemaal gaan ze natuurlijk over Alzheimer. Al die verhalen zijn samengevlochten tot één stuk, waarin ze zichzelf spelen. De nieuwbakken acteurs spelen dialogen, maar dansen ook. Al met al een hele toer voor de onervaren groep.
De voorstelling werd op 1 en 2 december in Heerlen gespeeld.
Heeft of krijgt u te maken met Alzheimer/dementie?
Weet dan dat u via particuliere thuiszorg altijd op de hulp kunt rekenen die nodig is.
Auteur: redactie Zuster Jansen
