De oorzaak van Alzheimer is niet precies bekend. Natuurlijk weet de wetenschap inmiddels wel een hoop. Bijvoorbeeld dat een eiwit (‘tau’) een grote rol speelt. Dat eiwit wordt wereldwijd nauwkeurig onderzocht, en wel onder leiding van Nederlandse onderzoekers van het Amsterdam UMC: Emma Coomans en Colin Groot.

Hoe verder gevorderd het onderzoek, hoe beter te voorspellen wie geheugenproblemen ontwikkelt. Dat kan weer leiden tot een snellere diagnose van Alzheimer en betere behandelingen.

Want Alzheimer begint al vóórdat er klachten zijn. Dan zijn er al giftige ‘propjes’ van de boosdoener, het eiwit tau, te vinden. Zodra die er zijn, is het een kwestie van enkele jaren voordat er hersenproblemen ontstaan.

Tau-propjes: voorbode van Alzheimer

Recent onderzoek richtte zich op die tau-propjes: bij wie zijn die precies te vinden, en wanneer ontstaan ze? Zo hopen de wetenschappers beter te weten wie de grootste risico’s lopen.

De al eerder genoemde onderzoekers, Coomans en Groot, zijn nog jong en staan aan het begin van hun carrière. Toch kregen ze de leiding over dit immense onderzoek, waarvoor ze meer dan 12.000 hersenscans van personen over de hele wereld bekeken.

Genetische aanleg en leeftijd verhogen risico

Een van de conclusies: tau-propjes komen vaker voor bij mensen met genetische aanleg voor Alzheimer. En: hoe ouder de persoon, hoe groter de kans op de propjes. Tot slot: vrouwen lopen een iets groter risico dan mannen.

Nieuwe conclusies zijn dit eigenlijk niet. Maar dankzij de omvang van het onderzoek is de zekerheid over deze risicofactoren wél groter. Daarbij leiden de resultaten later wellicht tot betere voorspellingen over wie tau-propjes heeft. En als er dan hopelijk medicijnen zijn tegen deze propjes, kan iemand sneller geholpen worden.

Dementie van dichtbij

De onderzoekers zijn uitzonderlijk gemotiveerd om Alzheimer te onderzoeken. Coomans omdat ze geraakt werd door de verhalen van mensen met dementie. Die vertelden haar dat ze hopen dat hun kinderen en kleinkinderen de ziekte nooit krijgen of meemaken. Groot omdat hij dementie meemaakte van dichtbij, in zijn familie. Hoe iemand dan niet meer zichzelf is. Hij wil eraan bijdragen dat Alzheimer en dementie in het algemeen bestreden kan worden.

Bron: Alzheimer Nederland

Auteur: Redactie Zuster Jansen