Zowel zorgverleners als patiënten gebruiken digitale zorg steeds vaker. Ook zijn beide groepen positiever geworden over wat digitale zorg kan betekenen. Dit blijkt uit de Monitor Digitale Zorg 2024, een grootschalig onderzoek van drie belangrijke instanties: het Nivel, RIVM en National eHealth Living Lab (NeLL).

Het onderzoek laat zien dat vooral het patiëntportaal en digitale schriftelijke communicatie veel worden gebruikt. Dit is goed nieuws, hoewel andere digitale mogelijkheden in de zorg nog maar weinig benut worden.

Waarom is dit onderzoek belangrijk?

Gezien de uitdagingen in de zorg (personeelstekort, vergrijzing) is het waardevol om te onderzoeken hoe we meer zorg kunnen digitaliseren, én bestaande digitale middelen beter kunnen inzetten. Daarbij is het essentieel dat we luisteren naar de ervaringen en behoeften van zowel zorgverleners als patiënten, om ervoor te zorgen dat digitale zorg toegankelijker en beter wordt.

Niet iedereen heeft evenveel toegang tot digitale zorg

Het onderzoek toont een duidelijke tweedeling: ouderen en mensen met alleen basisonderwijs of vmbo maken minder gebruik van digitale zorg. Ze zoeken bijvoorbeeld minder vaak online naar informatie over gezondheid. Ook staan ze minder positief tegenover digitale zorgvormen.

Om de zorg voor iedereen toegankelijk te houden, is extra ondersteuning nodig. Dit kan bijvoorbeeld met gerichte trainingen voor groepen die er minder gebruik van maken.

Sommige digitale zorg nog maar weinig gebruikt

Opvallend is dat bepaalde digitale toepassingen, zoals online behandelingen voor obesitas of depressie, weinig worden gebruikt. Bij sommige behandelingen neemt het gebruik zelfs af. Dit is opmerkelijk, omdat juist deze vormen van digitale zorg de laatste jaren werden gestimuleerd.

Wat daarvan precies de reden is, is onduidelijk. Wel komen uit het onderzoek 2 mogelijke oorzaken naar voren:

1. Veel patiënten vinden dat digitale zorg leidt tot te weinig persoonlijk contact
2. Er zijn zorgen over privacy bij het delen van medische gegevens

Daaruit wijst het onderzoek op 3 belangrijke verbeterpunten:

1. De overheid en zorgverleners moeten beter uitleggen wat de voordelen zijn van digitale zorg
2. Er moet meer openheid komen over hoe gegevens worden uitgewisseld en beveiligd
3. Er is meer onderzoek nodig naar manieren om digitale zorg persoonlijker te maken

Over het onderzoek

De Monitor Digitale Zorg (voorheen E-healthmonitor) volgt sinds 2021 alle ontwikkelingen in de digitale zorg. Voor deze editie zijn de ervaringen verzameld van 4 groepen zorgverleners en 2 groepen zorggebruikers. Hierbij zijn verschillende panels ingezet:

• Het Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten
• Het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg
• Het Nivel Panel Verpleging & Verzorging

(bron: nivel.nl)

Auteur: redactie Zuster Jansen