Grensoverschrijdende zorgprofessionals moeten volgens minister De Jonge gestopt worden. Daarom wil De Jonge het Waarschuwingsregister Zorg en Welzijn verplichten in 2019. De minister stelt dit in een Kamerbrief over de aanpak van ouderenmishandeling. Voor nu is de deelname op vrijwillige basis. 36 zorgorganisaties hebben zich landelijk geregistreerd, waaronder 50.000 werknemers. Dit register is tot stand gekomen met subsidie van VWS. Het is gestart door de Regioplus, dit is een club van veertig regionale werkorganisaties.

Verplichting in 2019

Het komt te vaak voor dat zorgprofessionals grensoverschrijdend gedrag vertonen, volgens De Jonge. ‘Dat moet stoppen. Ik vind het belangrijk dat zoveel mogelijk partijen meewerken aan dit register en ben voornemens om samen met RegioPlus, andere zorgorganisaties en de VNG te bezien hoe we in 2019 tot een verplichting van dit register kunnen komen. Dat moet op een weloverwogen manier gebeuren en het moet uitvoerbaar zijn. Tot die tijd ga ik breed landelijk gebruik van het Waarschuwingsregister, door zo veel mogelijk partijen, stimuleren,’ wordt gesteld door De Jonge in de Kamerbrief. De minister is lovend over de gemeente Rotterdam. Zij hebben het register verplicht gesteld aan alle instellingen binnen de Wmo. ‘Dat zouden meer gemeenten moeten doen’, aldus De Jonge.

Waarschuwingsregister

Zorg- en welzijnsorganisaties willen met het Waarschuwingsregister Zorg en Welzijn voorkomen dat medewerkers in een organisatie gaan werken die bij een andere werkgever over de schreef zijn gegaan als het gaat om de cliënten. Dit kan te maken hebben met diefstal, mishandeling en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Wanneer een organisatie meedoet aan het register, kunnen zij werknemers onder bepaalde voorwaarden registreren, wanneer zij over de grens zijn gegaan. Daarnaast mag het register geraadpleegd worden door organisaties bij de sollicitatieprocedure. Op deze manier wordt er gewerkt aan een veilige omgeving voor ouderen zonder criminaliteit en misdragers. Dankzij het register kunnen deze mensen niet solliciteren bij andere zorgorganisaties.

Uitvoering

Voor de uitvoer van het Waarschuwingsregister draagt Regioplus de zorg. Het register wordt gebruikt bij de screening van sollicitanten in het kader van vergewisplicht (op basis van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg).

Vragen over Waarschuwingsregister Zorg en Welzijn

Het Waarschuwingsregister Zorg en Welzijn wordt in 2019 verplicht gesteld in de langdurige zorg. Wat het register voor u gaat betekenen legt jurist Safia El Habhoubi uit, registerbeheerder van Regioplus.

1. Waarom het Waarschuwingsregister Zorg en Welzijn?

Tuchtrecht wordt al voor verpleegkundige geraadpleegd, maar voor verzorgende en helpende bestaat er nog niks. Veel van de tuchtrechtzaken zijn beroepsinhoudelijk, zoals gebrekkige communicatie. Het probleem is vaak dat een strafzaak niet tot een veroordeling leidt. Als opdrachtgever sta je dan met lege handen. Daarnaast duurt het lang voordat een strafzaak bij een rechter komt, omdat het Openbaar Ministerie te druk is. Binnen deze tijd is de ontslagen werknemer alweer een tijd aan de slag bij een andere zorginstelling. Aangezien er nog geen veroordeling is, kan deze persoon makkelijk een VOG aanvragen.

2. Wanneer komt iemand in aanmerking?

Mensen die eerlijk werk hebben verricht in de zorg komen niet in het register te staan. In de regio Haaglanden zijn veel meldingen binnengekomen over ongepast gedrag en diefstal. Naar aanleiding hiervan heeft de werkgeversvereniging ZorgZijnWerk dit initiatief genomen. Voordat iemand wordt opgenomen in het Waarschuwingsregister moet er voldaan worden aan de volgende voorwaarden:

• Na een strafbaar feit is de arbeidsrelatie beëindigd.
• Na een aangifte moet door de politie een proces-verbaal opgesteld worden.
• Er is voldoende bewijs in een dossier.
• De gegevens zijn in het interne registratiesysteem bekend wanneer er een incident is gemeld.
• Er moet door de werkgever aangegeven worden wanneer de persoon in kwestie opgenomen wordt in het Interne Register en in het Waarschuwingsregister.
• De persoon in kwestie is geïnformeerd over de mogelijkheden om bezwaar te maken tegen het besluit.
• Voor nu zijn er 38 deelnemende organisaties van het register. Alleen deze deelnemende organisaties mogen het register raadplegen wanneer zij een sollicitant hebben. Het is niet toegestaan om te controleren of huidige werknemers in het register staan. Ook mogen ex-werknemers niet met terugwerkende kracht geregistreerd worden.

3. Hoe is het geregeld met de privacy?

Het register werkt met de goedkeuring van de Autoriteit Persoonsgegevens. Volgens een streng protocol worden alleen de gegevens van een misdadiger geregistreerd. In het Waarschuwingsregister wordt de aard van het delict niet gemeld. Ook de cliënten worden volledig buiten beeld gehouden. Het register is alleen toegankelijk voor een aantal (HR)-medewerkers.

4. Wat zijn de rechten van de zorgverlener?

In het protocol staat een duidelijke beschrijving over de rechten van de persoon in kwestie. Zo mag iemand altijd bezwaar maken bij een externe klachtencommissie. Eens per vier jaar ontvangt de werkgever een audit van RegioPlus waarin wordt bekeken of de procedures juist zijn doorlopen. In sommige gevallen zal dit eerder zijn, omdat de klacht over is. Een persoon kan voor maximaal vier jaar opgenomen worden in het register. Dit is overgenomen van de VOG. De opname kan voor twee of vier jaar zijn, dit hangt af van het vergrijp en van de positie.

5. Is het een goed idee dat alle zorginstellingen verplicht deelnemen?

Het register kan goed helpen bij het oplossen van het beschreven probleem. Het is daarnaast verstandig om alleen deel te nemen vanuit de overtuiging dat het een goed instrument is. Er is een open werkcultuur nodig en investering in preventie van diefstal en grensoverschrijdend gedrag. Het traject wordt doorlopen met veel aandacht voor de positie van zorgverleners, de OR wordt ook betrokken bij het beleid. Als onderdeel van het traject moeten medewerkers workshops volgen. Dit zijn workshops over agressie tot aan het stellen van grenzen. Het doel hiervan is een prettige werk- en leefomgeving creëren voor zowel cliënten als personeel.

6. Wat gebeurt er wanneer iemand tijdens een sollicitatie van register registratie hoort?

Bij de controle in het register Waarschuwing Zorg en Welzijn worden alleen de eerste vijf letters van iemands achternaam ingevoerd en de geboortedatum. Het kan zijn dat het om iemand anders gaat. Wanneer iemand dezelfde kenmerken heeft als jij kan er contact opgenomen worden met de organisatie die de registratie heeft ingevoerd.

Auteur: Karel de Vries, redactie Zuster Jansen