Steeds meer mensen in Nederland krijgen (te maken met) Alzheimer of een andere vorm van dementie. Er wordt verwacht dat het aantal patiënten in 2040 verdubbeld zal zijn ten opzichte van nu. Echter, de procentuele stijging bij mensen met een Turkse of Marokkaanse achtergrond is nog vele malen hoger. In de afgelopen 10 jaar was er namelijk sprake van een verdrievoudiging en die trend zet naar alle waarschijnlijkheid door. Een goede informatievoorziening is van essentieel belang voor patiënten, familie, naasten en mantelzorgers.

Lees verder

Wat is ‘jongdementie’ precies? Het is een vorm van dementie waar je niet vaak over hoort. Vanaf welke leeftijd ben je eigenlijk ‘jongdement’? De definitie is als volgt:

We spreken van ‘jongdementie’ wanneer de eerste symptomen zich vóór je 65^ste levensjaar voordoen, en de diagnose vóór die leeftijd is gesteld. Het gaat in de meeste gevallen om Alzheimer of frontotemporale dementie.

Cijfers zijn niet direct voorhanden. Waarschijnlijk gaat het in Nederland om 5.000 tot 15.000 mensen per jaar.

Lees verder

Een veelvoorkomend probleem: ouderen met dementie lijden vaak aan ondervoeding. Dat komt omdat ze om verschillende redenen slecht eten. Daarmee bedoelen: óf te weinig, óf (te) ongezond.

Hieronder bespreken we de oorzaken. En we geven adviezen om ondervoeding te voorkomen.

Lees verder

Hoe kunt u het beste omgaan met uw dementerende moeder, vader of partner? In dit artikel geven we praktische tips. Ook geschikt voor andere mantelzorgers!

We geven tips bij beginnende dementie, én voor wanneer de ziekte ver(der)gevorderd is.

Lees verder

Hieronder vindt u alles wat u wilt weten over beschut wonen: wat het is, voor wie het bedoeld is, wat de kosten zijn en meer.

Wat is beschut wonen | Betekenis en uitleg

Beschut wonen is een kleinschalige woonvorm voor als u psychisch in de knoop zit. U kunt daar tijdelijk of permanent wonen en begeleiding krijgen. Zo kunt u zo zelfstandig mogelijk blijven, terwijl u middenin de maatschappij blijft leven.

Lees verder

Specialisten zijn het er over eens: veel gevallen van dementie – en dus ook Alzheimer – kunnen wel degelijk voorkomen worden. En daar heeft u zelf invloed op: door een gezonde levensstijl aan te nemen. Maar pas op: vertrouw informatie en tips op internet niet zomaar. Er zijn veel beweringen over het voorkomen van Alzheimer die niet bewezen zijn. Sommige tips kunnen zelfs schadelijk zijn voor uw gezondheid. Vertrouw daarom alléén informatie van autoriteiten op het gebied van dementie. Denk aan Stichting Alzheimer Nederland. En ga altijd op zoek naar bewijs voor de beweringen.
Lees verder

‘Dementie’ is de verzamelnaam voor ziektes die de hersenen aantasten. (De ziekte van) ‘Alzheimer’ is één van de vormen van dementie. Andere vormen van dementie zijn: vasculaire dementie, lewy body dementie, frontotemporale dementie en semantische dementie. In totaal zijn er zo’n 50 verschillende vormen van dementie.

Dus ‘Alzheimer’ is niet hetzelfde als ‘dementie’. Het is er een vorm van.

Lees verder

Veel mensen maken er tegenwoordig gebruik van om muziek te luisteren: In-ear oordopjes. Maar, wat als deze oordopjes onze gezondheid zouden kunnen monitoren? Onderzoek toont aan dat hersenziektes zoals dementie en Parkinson eerder ontdekt zouden kunnen worden met behulp van een handig oor-EEG apparaat. Hierdoor kunnen patiënten in een vroeger stadium gediagnosticeerd worden en zijn er meer behandelopties mogelijk. Kortom, een veelbelovende ontwikkeling in de wereld van e-Health.

Lees verder

Over omgaan met dementie is enorm veel geschreven. Maar óók gefilmd. En verschillende organisaties hebben alle tips en informatie omgezet in praktische cursussen.

In dit artikel geven we een overzicht van dit waardevolle materiaal. Zodat u verder kunt lezen, kijken en leren over omgaan met dementie. Handig ingedeeld per doelgroep:

• Patiënten
• Mantelzorgers & familie
• Hulpverleners & verzorgers

Dit is deel 6 van onze blogserie over omgaan met dementie

Vindt u in dit artikel niet de tips of informatie die u zoekt? Dan vindt u die zeker wél in 1 van de andere delen uit deze serie:

• Deel 1: Tips voor patiënten
• Deel 2: Tips voor familie en mantelzorgers
• Deel 3: Tips voor hulpverleners/verzorgers
• Deel 4: Tips bij gedragsproblemen door dementie
• Deel 5: Tips bij verschillende soorten dementie

Materiaal voor patiënten

Mensen met dementie komen er bekaaid vanaf als het gaat om informatief materiaal. We vonden welgeteld 2 video’s die (deels) op patiënten gericht zijn. Geen boeken of cursussen.

Hebben we materiaal over het hoofd gezien? Laat het ons dan weten via info@zusterjansen.nl.

Filmpjes voor patiënten

Omgaan met dementie (van Belgische zorgverzekeraar CM)

Onderstaand filmpje is een productie van de Belgische verzekeraar CM. Als patiënt kunt u zeker iets aan de informatie hebben. Maar het is ook vooral een video die bedoeld is het aanbod van CM in de etalage te zetten.

Actief omgaan met dementie (van SGL Zorg)

Dit filmpje bevat persoonlijke verhalen van patiënten en hun naasten.

Materiaal voor mantelzorgers en familie

Voor mantelzorgers en familie is heel veel materiaal te vinden. Online veel filmpjes en cursussen, offline veel boeken.

Filmpjes voor mantelzorgers en familie

Omgaan met dementie (van zorgverzekeraar CZ)

Webinar ‘Dementie: hoe ga je ermee om’ (van Medicinfo)

Actief omgaan met dementie (van SGL Zorg)

Dit filmpje bevat persoonlijke verhalen van patiënten en hun naasten.

Website met veel informatie en filmpjes

Dan vonden we nog een Belgische website met heel veel informatie. Zowel geschreven als in de vorm van 10-tallen video’s.

Het is wel een zogenaamde ‘flash’-website. Deze verouderde techniek werkt niet meer op alle computers. Maar u kunt het natuurlijk altijd proberen. Surf naar www.omgaanmetdementie.be

Boeken voor mantelzorgers en familie

Voor mantelzorgers en familie zijn er heel veel boeken beschikbaar. Bijna allemaal staan ze goed aangeschreven. Een 3-tal uitblinkers zetten we hier op een rij:

De dag door met dementie – Anneke van der Plaats

Kruip in het hoofd van mensen met dementie. En krijg uitleg over hoe je ermee om kunt gaan. Aan de hand van praktische tips van sociaal geriater Anneke van der Plaats. Zij schreef meerdere boeken over dementie.

(5 sterren op bol.com.)

Had ik het maar geweten – Ruud Dirkse en Caro Petit

Praktisch boek over dementeren thuis verzorgen. Gericht op onder andere communicatie, omgaan met geheugenproblemen en financiële kwesties. Gebaseerd op ervaringen van familieleden én deskundigen.

(4,5 sterren op bol.com.)

Ma – Hugo Borst

Het inmiddels beruchte boek van Hugo Borst over zijn dementerende moeder. Het zijn deze ervaringen die de schrijver ertoe aanzette actie te voeren voor betere zorg in verpleeghuizen. Door heel Nederland (terecht) bejubeld als prachtig en liefdevol ervaringsverhaal.

(4,5 sterren op bol.com)

Nog niet uitgelezen? Kijk dan op familieblauwborgje.nl en dementie.nl voor overzichten met meer boeken.

Cursussen voor mantelzorgers en familie

Heeft u niet genoeg aan online artikelen, filmpjes en boeken? Krijgt u liever duidelijke instructies over hoe om te gaan met dementie? Dan kunt u verschillende cursussen volgen.

De cursussen die we hieronder beschrijven, zijn landelijk online te volgen. Informeer eens bij uw gemeente of er een lokale zorginstelling is die in uw buurt cursussen geeft. Grote kans van wel!

10-stappencursus omgaan met Alzheimer (gratis!)

Verpleegkundig consulent Freek Gillissen (VUmc Alzheimercentrum) geeft in deze videocursus praktische tips. Mede gebaseerd op het hierboven beschreven boek Had ik het maar geweten.

Situaties worden in de video’s nagespeeld. Dat geeft een extra goed beeld van de werkelijkheid. De werkelijkheid waar u mee te maken heeft – of krijgt.

De cursus duurt ongeveer een uur.

Cursus ‘Omgaan met dementie’ van CZ (gratis!)

Zorgverzekeraar CZ heeft eveneens een gratis online cursus ‘Omgaan met dementie’ gemaakt. Nadeel: deze kunt u alléén volgen als u óf de dementerende verzekerd is bij CZ.

Naar de cursus

Materiaal voor hulpverleners en verzorgenden

Ook voor zorgprofessionals is behoorlijk wat educatief materiaal voorhanden. Daarmee kunt u uw kennis en vaardigheden flink verdiepen.

Filmpjes voor hulpverleners en verzorgenden

Documentaire ‘Omgaan met dementie’

Een documentaire van 15 minuten. (De video ziet er interessant uit. Jammer genoeg is momenteel de audio gedempt omdat er een liedje zonder toestemming gebruikt wordt. Hopelijk lossen ze dit in de nabije toekomst op.)

Webinar ‘Omgaan met agressie en dementie’

Een webinar van Jannie de Jong, expert op het gebied van agressie en geweld. Het webinar doet een beetje saai aan, maar bevat wel veel waardevolle informatie.

Boeken voor hulpverleners en verzorgenden

Wil je je als zorgprofessional verdiepen in dementie? Dan zijn er hele goede – en zeer leesbare – boeken beschikbaar.

Omgaan met dementie – Jurn Verschraegen e.a.

Geschreven om in een behoefte te voorzien. Een behoefte bij hulpverleners die steeds vaker geconfronteerd worden met dementie. Zij willen beter leren omgaan met gedragsproblemen. Maar ook met de familie van de patiënt. In dit boek komt dit – en veel meer – aan bod.

Aan dit boek is een opleiding gekoppeld. Die kun je volgen met de bijgeleverde cd-rom.

(Bekijk dit boek op bol.com)

Het demente brein. Omgaan met probleemgedrag – Gerke de Boer en Anneke van der Plaats

Dit boek geeft inzicht in wat er gebeurt als iemand dementeert. Waarom ontstaan problemen met het geheugen en gedrag? Wat is de invloed van de omgeving? Een praktisch boek voor verzorgenden, artsen en behandelaars.

(Dit boek krijgt 5 sterren op dementie-winkel.nl)

Cursussen voor hulpverleners en verzorgenden

Juist als zorgprofessional heeft u behoefte aan scholing. De ontwikkelingen op uw vakgebied gaan immers snel. We hebben enkele cursussen voor u verzameld, die een prima startpunt zijn om uw kennis en vaardigheden te verdiepen.

Scholing en cursussen op zorgvoorbeter.nl

Op zorgvoorbeter.nl (‘kennisplein voor verpleging, verzorging en zorg thuis’) is veel aanbod. Cursussen, trainingen en onderwijsmodules worden via de website aangeboden. Al dan niet gratis te volgen!

Bekijk de cursussen

Trainingen (op maat) via Geriant

Zorgorganisatie Geriant biedt in Noord-Holland vele trainingen op het gebied van dementie. Over onbegrepen gedrag, vormen van dementie, omgang met familie etc. Deze trainingen zijn ook op maat te boeken.

Educatieve muziektheatershow

Een hele bijzondere cursus van dementieintheater.nl : een muziektheatershow over dementie, met lezing en workshop. Zorgprofessionals die deze show gezien hebben, zijn laaiend enthousiast.

Bekijk deze bijzondere cursus

Kent u filmpjes, boeken en cursussen die hier niet mogen ontbreken?

Wij horen graag uw tips over interessant materiaal over dementie. Stuur ons een e-mail maar info@zusterjansen.nl

 

“1 op de 10 mensen van 65 jaar en ouder in 2050 met dementie”

Vergeetachtigheid, taalproblemen en gedragsveranderingen: jaarlijks krijgen zo’n 40.000 Nederlanders de diagnose dementie, een schrik voor patiënten én hun naasten. Geschat wordt dat momenteel 1 op de 14 mensen van 65 jaar en ouder in Nederland lijdt aan deze progressieve hersenaandoening.

Mede door de vergrijzing zal dit aantal in de toekomst drastisch stijgen. Maar neemt dit overal in Nederland even hard toe? Voor welke regio worden de meest verontrustende voorspellingen gedaan? Zuster Jansen bracht het in kaart, op basis van data van Alzheimer-Nederland, Kenniscentrum Vektis en het CBS. 

In 2030 is 1 op de 13 Nederlandse 65-plussers dement

Ervan uitgaande dat dementie in de toekomst nog steeds een ongeneeslijke ziekte is, heeft in 2030 zo’n 1 op de 13 Nederlandse ouderen dementie. Wel zijn er kleine verschillen per provincie. Voor de provincie Flevoland wordt de meest positieve voorspelling gedaan met 1 op de 15 ouderen met dementie in 2030.

Zo ligt het aantal mensen met dementie alleen in Zeeland op 1 op de 12. De provincies Drenthe en Limburg liggen ook dicht tegen deze verhouding aan, maar scoren vooralsnog 1 op de 13. In deze provincies is de grijze druk in 2022 ook het hoogst, vergeleken met de andere provincies in Nederland. 

1 op de 10 Nederlandse senioren dement in 2050

In 2050 zal dementie onder ouderen het vaakst voorkomen in Drenthe en Limburg. Voor beide provincies wordt de voorspelling gedaan dat in 2050 zelfs 1 op de 9 senioren dementie heeft. Het gaat dan om respectievelijk 15.000 en 34.000 senioren. Dat is een forse stijging vergeleken met het huidige (2022) aantal senioren met dementie: 8.500 in Drenthe en 20.000 in Limburg. Beide provincies staan daarom voor een enorme uitdaging. 

Provinciale verschillen tussen 2030 en 2050

Grote regionale verschillen tussen 2030 en 2050

Het aantal mensen met dementie neemt in veel provincies in rap tempo toe. In 2050 zijn er 220 gemeenten zijn waar minstens 1 op de 10 senioren dementie heeft. Dit komt neer op meer dan de helft van alle gemeenten in Nederland. In 2030 gaat het nog om 5 gemeenten waar dit het geval is: het Zuid-Hollandse Wassenaar, Zeist in de provincie Utrecht de Noord-Hollandse gemeenten Laren, Bloemendaal en Heemstede. 

Schatting in gemeente Laren door de tijd heen het negatiefst

Het Noord-Hollandse Laren komt het slechtst uit de voorspellingen. In 2030 zal het nog gaan om 1 op de 8 inwoners van 65 jaar en ouder. En in 2050 zal ruim 1 op de 5 senioren lijden aan dementie. 

Andere gemeenten die in 2050 een negatieve voorspelling hebben zijn Bloemendaal (Noord-Holland), Bergen (Noord-Holland), Utrechtse Heuvelrug (Utrecht) en Renkum (Gelderland). In deze vier gemeenten zal tegen die tijd naar verwachting 1 op de 7 senioren dementie hebben.

Daartegenover staan Buren in Gelderland en Lopik in Utrecht. De schatting is dat in 2050 ‘slechts’ 1 op de 14 ouderen kampen met dementie. Bijna drie keer minder dan in Laren. 

Hieronder is een interactief kaartje weergegeven waarin de prognose van elke gemeente te vinden is. Bovenaan is er een onderscheid te maken tussen 2030 en 2050. 

Onderzoeksmethode

Jaarlijks worden er prognoses gedaan over hoeveel mensen met dementie Nederland in de toekomst zal hebben. Zuster Jansen wilde echter weten wat het aandeel van deze dementerenden is van de inwoners per regio. Hiervoor is de Regionale prognose 2023-2050 van het CBS geraadpleegd. 

Om het aantal mensen met dementie in de toekomst te bepalen is het gemiddelde genomen van de prognoses van Alzheimer-Nederland en Vektis. 

Zes gemeenten hebben geen data, omdat een van de twee prognoses hier geen cijfers bij had. Deze betroffen Ameland, Renswoude, Rozendaal, Schiermonnikoog, Terschelling en Vlieland.

De bekendste en meest voorkomende vorm van dementie is de Ziekte van Alzheimer. Maar er zijn ook andere soorten: vasculaire dementie en lewy body bijvoorbeeld.

In dit artikel geven we per soort dementie enkele specifieke tips. Geschikt voor mantelzorgers, familie, verpleegkundigen en verzorgenden.

Lees verder